У Лідскім дзяржаўным музычным каледжы створаны музейны пакой земляка – кампазітара Канстанціна Горскага

02 Января 2019 1040

Пачыналася ўсё вельмі даўно, у дзевяностых гадах мінулага стагоддзя, калі ў навучальнай установе ўзнікла ідэя стварыць конкурс для выхаванцаў дзіцячых музычных школ.

Конкурс хутка пашырыўся, з раённага стаў абласным, уключыў мноства намінацый (амаль па ўсіх музычных інструментах) і атрымаў імя знакамітага земляка Канстанціна Горскага. Існуе конкурс і па сённяшні дзень, збірае вакол сябе, у Лідзе, вялікую колькасць талентаў з усіх куткоў Гродзеншчыны. Дае юнакам і дзяўчатам прыступку ў далейшае творчае жыццё. Ды і каледжу – добрую базу абітурыентаў. Сучаснымі юнымі талентамі, бясспрэчна, ганарыўся б Горскі.

Сваім Горскага сёння лічаць і рускія, і палякі, і, вядома ж, мы, беларусы. Бо менавіта наша зямля дала свету гэтага музыку. Менавіта таму ў Лідскім музычным каледжы і было прынята рашэнне – стварыць музейную экспазіцыю Канстанціна Горскага. Праўда, звестак і саміх экспанатаў сабраць удалося няшмат, бо, як ужо гаварылася, большую частку жыцця кампазітар правёў у Харкаве і ў Познані, а сёння гэта замежжа. Але гэта не з’явілася перашкодай, бо ёсць музыка кампазітара, а яна жывая!

Музейная экспазіцыя, дзейнасць якой курыруюць цыклавая камісія музыказнаўства і яе выкладчык Алена Батура, спачатку размяшчалася ў малой канцэртнай зале. Нядаўна яна пераехала ў асобны пакой.

Што сёння можна пагля-дзець, паслухаць у музейным пакоі Горскага? “Па-першае, можна перанесціся ў той час, у які жыў кампазітар. спыніўшы позірк на фотаздымках, прайсціся па вуліцах Ліды канца XIX стагоддзя. Пазнаёміцца з тымі, хто аказаў найбольшы ўплыў на будучага маэстра, а таксама яго паслядоўнікамі, – распавядае Алена Анатольеўна. – У цэнтры – фотапартрэт кампазітара, выкананы фотамастаком Фядэцкім. Тут жа – матэрыялы з біяграфіі, канцэртнай і педагагічнай дзейнасці, творчая спадчына і новыя зборнікі з творамі для голасу ў суправаджэнні фартэпіяна, некаторыя скрыпічныя п’есы. Сярод экспанатаў – даследаванні опернай творчасці кампазітара прафесарам Акадэміі музыкі Радаславай Аладавай. І, вядома ж, тут нельга не скарыстацца магчымасцю і не паслухаць сапраўдную музыку Горскага”.

Другая частка экспазіцыі прысвечана конкурсу імя Горскага. Гэта алея пераможцаў, многія з якіх, дарэчы, сталі выкладчыкамі Лідскага дзяржаўнага музычнага каледжа. Гэта сувенірная прадукцыя да конкурсаў розных гадоў. А таксама прэзентацыя спонсараў конкурсу, без якіх ён наўрад ці быў бы магчымым.

У музейным пакоі час ад часу праходзяць заняткі. Навучэнцы любяць займацца тут. Чаму? Не паддаецца тлумачэнню ўласцівая гэтаму месцу асаблівая аўра. Адчуванне прысутнасці самаго кампазітара, пільнага погляду Канстанціна Горскага. Ёсць, сапраўды ёсць нешта прыцягальнае ў Лідскім дзяржаўным музычным каледжы, які мае надзвычай высокі рэйтынг і імя якога годна гучыць на міжнародных пляцоўках – у музыцы навучэнцаў, спадчыннікаў Горскага.

Даведка. Канстанцін Антоні Горскі – скрыпач-віртуоз, педагог, дырыжор, грамадскі дзеяч, кампазітар – нарадзіўся ў 1859 г. у маёнтку Надрэчча Віленскай губерні (цяпер – Лідскі раён). Вучыўся ў Гродзенскай і Віленскай філалагічных гімназіях. Прафесійна навучаўся музыцы ў Варшаўскім музычным інстытуце ў знакамітага скрыпача Апалінарыя Концкага, вучня Паганіні. Працягнуў сваю адукацыю ў Пецярбургскай кансерваторыі ў Леапольда Аўэра і ў Мікалая Рымскага-Корсакава. Жыў, працаваў і тварыў у Пензе, Тыфлісе, Харкаве і Познані. Яму выдатна ўдавалася сумяшчаць педагагічную працу з грамадскай і канцэртнай дзейнасцю. Быў любімым публікай скрыпачом і шануемым іншымі кампазітарамі інтэрпрэтатарам твораў (карыстаўся вялікай павагай Пятра Чайкоўскага, які лічыў К. Горскага адным з лепшых выканаўцаў яго скрыпічнага канцэрта). У яго творчай скарбонцы – духоўная музыка, больш за сто рамансаў, у тым ліку песні на словы М. Канапніцкай, Ул. Сыракомлі, Зд. Дэмбіцкага і іншых, сімфанічныя паэмы «На Алімпе» (па навэле Г. Сянкевіча), «Зачараванае кола» (паводле казкі Л. Рыдэля), дзве оперы: «Маргера» (паводле паэмы Ул. Сыракомлі), «За хлебам» (па навэле Г. Сянкевіча), сачыненні для скрыпкі і фартэпіяна.